Onkologia ginekologiczna

Jest szóstym nowotworem powodującym śmierć u kobiet z powodu nowotworów złosliwych. W zestawieniu zachorowalności zajmuje 4 miejsce. Szczyt zachorowalności przypada na 4 i 5 dekadę życia. W Polsce raka szyjki macicy jest w dalszym ciągu jednym z głównych problemów ginekologii onkologicznej, w dalszym ciągu stwierdza sie wiele kobiet w bardzo zaawansowanych stadiach choroby. Tymczasem w krajach europejskich nastąpił znaczny spadek liczby zgonów spowodowanych tą chorobą (do 80%) , głównie dzięki badaniom przesiewowym (cytologia!).

Główną przyczyną powstawania raka płaskonabłonkowego szyjki macicy jest wirus brodawczka ludzkiego (HPV). Jego obecność stwierdza się w 90% raków, przede wszystkim typ 16 i 18.
Do innych czynników ryzyka związanych z rakiem szyjki macicy zaliczamy:

• Wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego
• Duża liczba partnerów seksualnych
• Partnerzy „wysokiego ryzyka” (poligamia, zakażeni HPV)
• Palenie tytoniu
• Liczne ciąże i porody
• Dieta uboga w owoce i warzywa

Stanem przedrakowym jest DYSPLAZJA ŚRÓDNABŁONKOWA (LSIL, HSIL). „Nadżerka” poprawnie nazywana ektopią gruczołową NIE JEST STANEM PRZEDRAKOWYM!

Wczesne wykrycie raka szjki macicy daje sznansę całkowotego wyleczenia. Należy pamietać o regularnym , najlepiej corocznym wykonywaniu badań cytologicznych.

Jednym z pierwszych objawów jest krawaienie „kontaktowe” np. po odbyciu stosunku płciowego lub nieprawidłowa „cuchnąca” wydzielina z pochwy. Każde nieprawidłowe krwawienie wymaga badania ginekologicznego.

W naszym gabinecie mogą Panie wykonać tradycyjną cytologię (na szkiełku) ale również dysponujemy mozliwością wykonania tzw. cytologii płynnej. W naszej placówce pobieramy cytologie na podłoże płynne SurePath , które gwarantuje najwyższą jakość i wykrywalność zmian patologicznych spośród wszystkich dostępnych na rynku testów. Aż o 64.4% zwiększona jest wykrywalność zmian przednowotworowych. Możemy badanie cytologiczne uzupełnic diagnostyką molekularną wykonując badanie na obecność wirusów HPV. W razie nieprawidłowych wyników badan cytologicznych wykonany kolposkopię i pobierzemy wycinki do badania histopatologicznego.

Rak jajnika

Jest nowotworem, który rozwija sie głównie u kobiet w okresie około i postmenopauzalnym ( średnia wieku zachorowania 53 lata). Niezwykle rzadko występuje u dziewczynek, rzadko u młodych kobiet chociaż nie są to sytuacje niemożliwe. Zwiększone ryzyko występowania raka jajnika jest związane z małą liczbą porodów lub ich brakiem, przewlekłą, długotrwałą endometriozą , wcześniejszym napromieniowaniem miednicy małej, stosowaniem kosmetyków do higieny intymnej zawierających kryształy talku. Natomiast ciąża, długotrwała laktacja i stosowanie antykoncepcji hormonalnej obniżają ryzyko związane z rakiem jajnika.
Opisane są zespoły rodzinnego występowania raka jajnika:

• Zespół dziedzicznego występowania raka jajnika
• Zespół dziedzicznego występowania raka jajnika i raka sutka
• Zespół Lynch II

Za dziedziczne zespoły raka jajnika i sutka są odpowiedzialne mutacje genów BRCA 1 i BRCA 2. Pacjentki , które mają stwierdzoną mutację genu BRCA 1 mają ryzyko rozwoju raka jajnika nawet do 60%. Dlatego bardzo ważne jest wykonanie badań genetycznych u pacjentek, u których w rodzinie stwierdza się przypadki nowotworów złośliwych (nie tylko ginekologicznych). Niestety rak jajnika w początkowym okresie rozwoju nie daje objawów klinicznych , pojawiają się późno gdy guz osiąga dość duże rozmiary. Jednymi z pierwszych ale niedocenianych przez pacjentki objawów mogą być wzdęcia, zaparcia , problemy gastryczne, bóle podbrzusza, dolegliwości ze strony dróg moczowych. Procedury związane z diagnostyką raka jajnika:

• Badanie ginekologiczne
• Markery nowotworowe CA 125, CA 19-9, CEA
• Ultrasonografia dopochwowa

Badanie ultrasonograficzne pozwala na

• Umiejscowienie guza i tym samym potwierdzenie , że punktem wyjścia jest jajnika
• Określenie lokalizacji jednostronnej lub obustronnnej
• Pomiar guza i jego objętości
• Ocenę morfologii guza
• Wykonanie badania przepływów naczyniowych za pomocą techniki kolorowego Dopplera (Color Doppler Imaging CDI) lub Power Doppler (Color Doppler Energy CDE)
• Przestrzenne obrazowania guza za pomoca ultrasonografii 3D
• Ewentualne stwierdzenie obecności przerzutów odległych np. do wątroby, sieci większej oraz potwierdzenie wodobrzusza.

Cechami obrazu ultrasonograficznego, które przemawiają za złosliwym charakterem guza jajnika są : obecność litej lub cystytyczno-litej zmiany, z grubymi przegrodami i znacznie pogrubiałą i wyroślami zwróconymi do wewnątrz lub na zewnątrz zmiany. Zmiana dotyczy obu jajników. Analiza przepływów naczyniowych charakteryzuje sie niskim oporem (wskaźnik pulsacji PI poniżej 1.0 i wskaźnik oporu poniżej 0.4 oraz niskie wartości maksymalnej prędkości skurczowej i uśrednionej prędkości maksymalnej).

Leczenie raka jajnika polega na wykonaiu radykalnego zabiegu usunięcia macicy z przydatkami z następową chemioterapią.

W naszym gabinecie mogą Panie wykonać badanie ginekologiczne, badanie ultrasonograficzne za pomocą wysokiej klasy aparatu Voluson E8 Expert umożliwiającego precyzyjną ocenę zmian w narządzie płciowym. Pokierujemy również Panią w razie potrzeby na badania genetyczne.

Badanie ginekologiczne z oceną ultrasonograficzną narządu płciowego powinno być wykonywane min. raz w roku a u pacjentek z obciążeniami genetycznymi dodatkowo badanie antygenu CA 125.

Rak trzonu macicy
Zajmuje piate miejsce pod względem zachorowalności na nowotwory złośliwe u kobiet. Jednak duza skutecznośc leczenia i często niski stopień zaawansowania nowotworu w momencie rozpoznania powodują, że zajmuje dalszą pozycją wśró∂ przyczyn umieralności na nowotwory złośliwe u kobiet.
Jest to nowotwór okresu pomenopauzalnego, z najwyższa zapadalnością w wieku od 55 do 70 lat. Ale 10-15 % przypadków zachorowań dotyczy kobiet przed menopauzą.

Czynniki ryzyka raka trzonu macicy:

• wczesne wystąpinie pierwszej miesiączki
• późna menopauza
• niepłodność
• otyłość
• cukrzyca
• nadciśnienie tętnicze
• napromieniowanie miednicy mniejszej
• wysoki status socjoekonomiczny

Stanem przednowotworowym są atypowe rozrosty endometrium. U 25% kobiet z atypowym rozrostem endometrium dojdzie do rozwoju raka trzonu macicy.

Podstawowym objawem klinicznym JEST NIEPRAWIDŁOWE KRWAWIENIE Z DRÓG RODNYCH. Każdy przypadek krwawienia pomenopauzalnego wymaga wykonania specjalistycznego badania ultrasonograficznego oraz weryfikacji histopatologicznej czyli wykonania zabiegu wyłyżeczkowania jamy macicy lub hysteroskopii. U kobiet w okresie przedmenopauzalnym acykliczne krwawienia wymagają wykluczenia innych przyczyn (krwawienia czynnościowe, ektopie szyjkowe, polipy szyjki macicy, ciąża). Po ich wykluczeniu weryfikację histopatologiczą również należy przeprowadzić.

Warunkiem dobrego rokowania i prawdopodobieństwa 100% wyleczenia jest wczesna diagnoza. Dlatego nie należy lekceważyć żadnego przypadku krwawienia z dróg rodnych.

Rak sromu
Najczęściej dotyczy kobiet po 60 rż. Ale może byc stwierdzany również w młodszym wieku. Jest często ropoznawany w zaawansowanym stadium ze względu na zwłokę w podejmowaniu decyzji ze strony pacjentki o konieczności konsultacji lekarskiej.

Może rozwijać się bezobjawowo, ale często daje objawy pod postacią świądu i bólu. Miejscowo stwierdza się białe zabarwienie sromu zwane „leucoplakią”, owrzodzenie, naciek lub kalafiorowatą narośl.

Każda podejrzana zmiana na sromie WYMAGA POBRANIA WYCINKA DO WERYFIKACJI HISTOPATOLOGICZNEJ!!